Polska wieś jest bardzo zróżnicowana. Polityka wobec terenów wiejskich na różnych obszarach powinna być zatem zróżnicowana - mówiła prof. Monika Stanny, dyrektor Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk podczas panelu „Polska wieś – sfera dynamicznych zmian?”
Poziom rozwoju społeczno-gospodarczego na terenach wiejskich rozkłada się wzdłuż dawnych granic zaborów - zaznaczyła prof. Monika Stanny.
W największym stopniu na tempo rozwoju obszarów wiejskich wpływają: rynek pracy, demografia, edukacja. Najsłabszy rozwój terenów wiejskich występuje tam, gdzie występuje tylko funkcja rolnicza. Czynnikiem rewolucyjnym dla polskiej wsi jest dezagraryzacja, czyli występowanie innych funkcji, poza rolniczą, na terenach wiejskich. Dzezagraryzacja przyczynia się do rozwoju terenów wiejskich, wpływając korzystnie na rynek pracy. Migracje i urbanizacja determinują rozwój polskiej wsi.
Dzezagraryzacja powinna być celem politycznym przemian polskiej wsi. Aby zwiększyć udział dochodów z sektora pozarolniczego na wsi potrzebna jest wola polityczna. Liczne instrumenty socjalne przyczyniają się do utrzymania statusu quo i hamują konkurencyjność terenów wiejskich. Na terenach, gdzie nie występuje dezagraryzacja następuje wyludnianie się wsi.
